KANDİLKURTLARI

FILUM: BRACHIOPODA

KANDİLKURTLARI

Brachiopoda kambriende çok yaygın olan bir filumdur. Bugün sadece birkaç türü yaşamaktadır. Kandilkurtları dıştan iki kalker kabuktan oluşan vücutlarıyla molluskların bivalv (midyeler) klasisine benzerler. Bununla beraber bunlarda kabuklar dorsaventral olarak (sırt-karın yönünde) yerleşmiş olup ventral kabuk dorsaldekinden daha geniştir. Yumuşak sap kısmı ventral kabuğun gerisindeki bir delikten çıkarak hayvanın dipte baş aşağı tutunmasını sağlar.

Vücut çeperi dışta bir epidermis (dış deri) onun altında konektif (bağlayıcı) doku ve en içte silli bir sölom tabakasından (iç boşluk zarı) yapılmıştır. Bu kısım dorsal ve ventralden ön tarafa doğru uzanan çift katlı bir mantoya (kabuklu deri veya kabuk) sahiptir. Manto lobları arasında W şeklinde büyük bir lofofor (açıklık) vardır. Lofofor uzun silli tentakülleri ile suyu manto boşluğuna doğru hareket ettirerek hem solunumu, hem de besin maddelerinin ağıza doğru girmesini sağlar.

Şekil. Megellania’nın sol taraftan iç organları.

Sindirim kanalı kısa bir mide ile ucu kapalı bir incebarsaktan oluşur. Aynca çift sindirim bezleri vardır. Üç çift kas, kabukları açıp kapar. Aynca iki çift kas sapla kabuk arasına bağlandığından hayvanın çevrede dönmesini sağlar. İç organlar içi sıvı dolu gerçek sölom boşluğuna mezenterlerle (yumuşak askı dokusu) tutunmuşlardır. Kontraktil (kasılma yeteneği olan) küçük bir kalp ve kan damarları vardır. Barsağın her iki yanında büyük bir nefridium (idrar üreten yapı) saçaklı bir nefrostomla sölomdan topladığı boşaltım maddelerini küçük bir delikten manto boşluğuna atar. 

Mideyi çeviren bir sinir halkasından çeşitli organlara sinirler uzanırsa da duyu organları gelişmemiştir. Ayrı eşeylidirler, dorsal ve ventral olmak üzere iki gonadları (üreme bezleri) vardır. Boşaltım kanalları yumurta ve spermanın dışarıya atılmasını sağlar. Su içinde döllenen yumurtadan serbest yüzen bir larva çıkar. Larva bir süre sonra bir sapla uygun bir yere tutunur.