Fenol Kırmızısı

*

phenol red, school experiment

**

Fenol Kırmızısı

Fenol kırmızı (PSP) hücre biyolojisi laboratuvarlarında sıklıkla kullanılan bir pH belirteçtir.

• Hava ile etkileşmeyen katı kristaller oluşturur. 
• 1 Litre suda 0.77 gram oranı ile çözünür, aynı miktarda (1 L) etanol ise 2.9 gram fenol kırmızısı çözündürülebilir.
• pH 6.8 ile pH 8.2 aralığında belirgin biçimde renk değiştirebilmektedir (sarı-fuşya).
• Ortamın pH sına göre (sarı-kırmızı) renk değişimi göstemesi nedeni ile hücre kültürlerinde belirteç olarak kullanıllmaktadır.
• Yerini daha modern tekniklere bırakmış olmasına rağmen, bir dönem böbreklere olan kan akış miktarının belirlenmesi gibi tıbbi testlerde kullanılmıştır.

UYARILAR:

• Okul laboratuvarlarına gönderilen fenol kırmızısı (Biyoloji ve Kimya laboratuvarları) çok yoğun çözeltiler biçiminde şişelenmektedir.

• Fenol çözeltisi mutlaka seyreltildikten sonra kullanılmalıdır.
• Seyreltme işlemini musluk suyu ile değil (çoğunlukla bazik özelliklidir) şişe suyu ile yapınız.
• 100 ml kadar suya 1-2 damla çözelti damlatılması yeterli renklenmeyi sağlayacaktır.

UYGULAMALAR:

Sulu ortamlarda pH araştırılması:

• Yörenizde kullanmış olduğunuz musluk sularının pH düzeyini belirlemek.
• Gazoz veya maden suyu gibi nispeten saydam (renksiz) içeceklerin pH düzeyini belirlemek.
• Limon suyu veya yoğun renk maddesi içermeyen meyve sularının pH ını araştırmak vb

Dikkat: 

• Özenli davranmak şartı ile örneğin çamaşır suyunun pH ı araştırılabilir.
• Çamaşır suyu gibi kuvvetli bazik yapılar etkileyici bir mor renk üretir ve gösteri amaçlı kullanılmasını öneririm.

Solukta karbondioksit (CO2) varlığının gösterilmesi:

• 50 ml kadar seyreltilmiş çözelti içerisine cam bir boru yardımı ile üflenmesi yeterli olacaktır.
• Üfleme işlemini öğrencilerinize yaptırınız. Seyreltilmiş fenol kırmızısı çözeltisinde renk fuşyadan sarıya döner.
• Fenol kırmızısı çözeltisini asitik yapan unsur dışarı verilen solukta bulunan karbondioksit su ile etkileşerek karbonik aside dönüşmesidir.

Dikkat:

• Bu ve bu türden sıvılar ile laboratuvar çalışması yapılırken, öğrencilerinize mutlaka laboratuvar önlüğü kullandırınız.
• Fenol çözeltisi yeterince seyreltilmemiş ise (koyu kırmızı) karbonik asidin zayıf bir asid olması nedeni ile renk değişimi gözlenemez.

ANİMASYON:

Hazırlayan: Yavuz Yılmaz