Gene therapy
Gen Terapi, kalıtımsal hastalıkları iyileştirmek amacı ile geliştirilen yöntemlere verilen genel bir tanımdır.
EPİGENETİK YAKLAŞIM
Bu alandan biri birisinden farklı pek çok yöntem uygulanmaktadır.
Gen tedavileri DNA kesileri olmadan başarılabilir mi?
Bilim insanları, CRISPR / Cas9 genom düzenleme teknolojisinin yeni bir sürümünü tanıtıyor; yeni sürüm, gen düzenleme teknolojilerinin önemli bir belirsizliğinden kaçınarak, DNA kesileri yaratmadan genlerin aktive edilebilmesini başarmaktadır.
Çoğu CRISPR / Cas9 sistemi, düzenleme veya silme için hedeflenen genom bölgelerinde "çift iplikte kesiler" (DSB'ler) yaratarak çalışır. Ancak birçok araştırmacı, canlı insanların DNA'sında böylesi boşluklar üretilmesine karşıdır. Salk grubu, fare modellerinde diyabet, akut böbrek hastalığı ve kas distrofisi gibi çeşitli hastalıkları tedavi etmek için yeni yaklaşımlarını kullandı.
"Pek çok çalışma CRISPR / Cas9'un gen terapisi için güçlü bir araç olarak uygulanabileceğini göstermiş olmakla birlikte, Salk'tan profesör Juan Carlos Izpisua Belmonte, bu teknoloji ile yapılan çift tel kesilerinden kaynaklanan istenmeyen mutasyonlar ile ilgili kaygılar artıyor" demektedir. Bilim insanları; "Biz bu endişeyi giderecek yöntemler geliştirmekteyiz" diyorlar.
Yeni yöntemi içeren laboratuvar çalışması Cell dergisinin 7 Aralık, 2017 tarihli sayısında yayınlandı.
Orijinal CRISPR / Cas9 sisteminde, Cas9 enzimi, DSB'leri oluşturmak için genomdaki doğru noktaya bulan kılavuz RNA'lar ile çalışılır. Son zamanlarda, bazı araştırmacılar, genomdaki belirli yerleri hedef alabilen fakat DNA'yı kesmeyen bir "ölü" Cas9 (dCas9) formunu kullanmaya başladılar. dCas9 hedeflenen genleri açan moleküler anahtarlarla birleştirildi. Fakat ortaya çıkan protein-dCas9, aktivatör anahtarlarına bağlıdır. Bu tür terapileri canlı organizmalardaki hücrelere aktarmak için kullanılan adeno virüsler (AAV'ler) genellikle kullanılan araçların tamamını alacak hacme sahip değildir. Etkin bir aktarma sisteminin bulunmaması, bu türden tedavilerin klinik uygulamalarda kullanılmasını zorlaştırmaktadır.
Ekip, Cas9 / dCas9'u, proteinler birbirine kaynaşmadığında bile çalışan bir kombinasyonun ortaya çıkarılması için bir dizi farklı aktivasyon anahtarı ile birleştirdi. Başka bir deyişle, Cas9 veya dCas9 bir AAV içine paketlendi ve anahtarlar ve kılavuz RNA'lar başka bir yerde paketlendi. Ayrıca kılavuz RNA'lar, tüm parçaların genomun istenen yerine gelmesi ve hedeflenen genin etkin bir şekilde aktive edildiğinden emin olmak için optimize edildiler.
Izpisua Belmonte laboratuarında çalışan bir araştırmacı ve yeni yayının baş yazarı Hsin-Kai (Ken) Liao, "Bileşenlerin hepsi, organizmada endojen genleri etkilemek için birlikte çalışıyor" diyor. Böylece yeni teknoloji epigenetik olarak çalışmakta, yani DNA dizisini değiştirmeden gen etkinliğini etkilemektedir.
Yeni ve doğal bir gen terapi yöntemi
Teknik, hücrelerin diğer hücrelerle iletişim kurmanın bir yolu olarak serbest bıraktığı eksozom adı verilen sıvı dolu keselerden yararlanıyor.
Eksozomlar, tedavi edici moleküllerin biyolojik taşıyıcıları olarak kullanılmaktadır.
Bu yeni yöntem, bağış yoluyla elde edilen yetişkin kök hücreleri toplandıktan ve saflaştırıldıktan sonra ilaç içeren milyonlarca eksozomun tükürmesini sağlayan patentli bir teknolojiye dayanmaktadır. Bahsedilen hücreler kan dolaşımına enjekte edildiğinde, hedeflerinin beyin dahil tam olarak nerede olduğunu bilirler.
Çalışma 16 Aralık tarihli Nature Biomedical Engineering dergisinde yayınlandı.
KAYNAKLAR
https://www.sciencedaily.com/releases/2019/12/191216173700.htm
Yorumlar
Yorum Gönder