Resimli Kitapların Önemi Nedir?
Günümüz dijital dünyasında artık imge, eski çağlardaki gibi çoğu duygu ve düşünceyi anlatmak için sözcüklerin yerine geçmekte, kelimelerle uzun uzadıya tarif edilen ruh halleri bir emojilerle tasvir edilmektedir. Bu görsel ağırlıklı dünyada, çocukları görselsözel okuryazarlıkla tanıştıran, iki modlu bir sanat eseri olarak resimli kitap, hem pedagojik, hem dilsel, hem de sanatsal açıdan büyük önem taşımaktadır.
Çocukların okuryazarlık becerilerini görsel-sözel kültürel donanımlar bağlamında elde etmesinin, toplumsal gelişime ve ülke kalkınmasına önemli etkileri bulunmaktadır. Lonigan erken yaşta kitaba erişimin ve okuryazarlığın, kişisel ve toplumsal önemini vurguladığı makalesinde bu önemi kitaba erken yaşta erişimi olanların bilişsel ve akademik olarak daha ilerleyip erişimi olmayanın geri kalmasını, grafikte arası gitgide açılarak uzaklaşan, zenginin daha zenginleşirken fakirin daha fakirleştiği, Stanovich’in Matthew etkisi teorisi ile açıklamıştır . 2000 yılında Nobel ödülü alan ekonomist James Heckman, “Heckman Denklemi” ile bir ülkenin gelişmişliğini, 0-3 yaşın kitaba olan erişimiyle doğru orantılı olduğunu savunmuştur.
Resimli kitaplar çocukların okuryazarlığa, edebiyata ve sosyal değerlere hazırlanmasında önemli role sahiptir. Nodelman’a göre resimli kitaplar küçük çocukları kültüre entegre etmekte önemli birer araçtır ve çoğu anlatı gibi resimli kitaplar da okuyucularına bilmedikleri olaylar hakkında kendi bakış açısıyla kültürel olarak kim olduklarına dair düşünmeye yönlendirir.
Mitchell (1990) çocuklara sanat tarihinin çocuk edebiyatıyla nasıl öğretilebileceğine dair makalesinde resimli çocuk kitaplarının, sanatı çocuklara öğreterek kültürel eğitimlerini sağlamak için önemli estetik objeler olduğunu savunmuştur. Pek çok disiplinin kesişim noktasında olan resimli kitap araştırmalarıyla ilgili farklı görüşler bu alanı araştırmanın önemi noktasında birleşmiştir. Farklı özellikleriyle değerlendirilen resimli kitaplarla ilgili Pantaleo, resimli kitapların sadece pedagojik yönden değil görsel-sözel sanat ürünleri olarak estetik yönleriyle değerlendirilmesi gerektiğini belirtmektedir.
Painter, Martin, & Unsworth, anlam yaratmada sözel kadar önemli olan görsel modaliteyle birlikte ikil modlu bir metin olarak resimli kitapların, sözel kısmı kadar, anlatının önemli bir bölümünü oluşturan görsel içeriği araştırmak, resimli kitap çalışmalarında elzem olduğunu ifade etmiştir. Kümmerling’e göre de basit görünümlerine karşın, diğer edebi türler gibi resimli kitaplar da araştırılması gereken önemli bir konudur. Karmaşık anlatılardaki temel öğeler çocukların resimli kitaplarında da daha basit halleriyle bulunabilir ve görsel-sözel sanat formu olan resimli kitap hem sanatsal bir alan, hem de bir araştırma alanı olarak yeni dünyadaki yerini almaktadır.
Resimli Kitap Nedir?
Gombrich Art and Illusion kitabında, iki tür hikaye anlatıcılığı olduğu, birinin bölümler, satırlar ve kelimelerden oluşup edebiyatı oluşturduğu, diğerinin ise bunu illüstrasyonların başarısıyla gerçekleştirdiğini ifade ederek resimli kitabı tarif etmiştir. Resimli kitaplar, sözcüklerin anlatı sorumluluğunu resimlerin üstlendiği iki modlu sanat eserleridir. Resimli kitapların romanlardan üstün olduğunu savunan Marantz “Tipik bir romanla sayfaları tek başına estetik objeler olarak resimlerle dolu bir kitabı birbirinden ayırmak önemlidir” ifadesinde bulunmuş, resimli kitabı estetik bir ürün olarak tanımlamıştır. Resimli kitabın öncelikle bir sanat objesi olduğuna katılan Bader da onu, metin, çizim, tasarım ve bunların bütünü olarak bir ürün, kültürel ve tarihi bir belge ve en önemlisi resim ve sözcüklerin sayfaları çevirdikçe ortaya çıkan dramıyla çocuklar için eşsiz bir deneyim olarak nitelendirmiştir. Görsel ve sözelin dansıyla resimli kitapları okumak okur için adeta bir gösteri halini almaktadır. Resimli kitabın iletişimsel yönünü vurgulayan Nikolajeva & Scott’a göre o, görsel ve sözel
elemanları bütün olarak bir sembolik iletişim sekansıdır.
Golden için resimli kitap, anlamın görsel-sözel ipuçları ile eşzamanlı olarak mesajın birliğine katkıda bulunarak üretildiği, dilsel ve imgesel yönüyle benzersiz bir semiyotik nesnedir. Schwarcz’a göre de resimli kitaplar görsel-sözel anlatılardır. Bu anlatılarla sözcüklerin iletişimsel gücü resimlerle desteklenmekte hatta onu çok daha ileri taşımaktadır.
Görsel Okuryazarlık Nedir?
Resimli kitaplar daha sofistike hale geldikçe, bu kitapları anlamak için sözel olduğu kadar görsel okuryazarlık da önem kazanmaktadır. Görsel okuryazarlıkla ilgili Salisbury, “Görsel okuryazarlık, okurun resimlerle oluşturulan çeşitli işaretlerin gerçek anlamlarını çıkarmasını sağlayan bağlantı kurma becerisine dayanan resimleri anlama biçimidir.” ifadesinde bulunmuştur. Eserlerinde postmodern anlatı biçimlerine yer açan sanatçı görsel metaforları resimli kitaplarda kullanma alanının şampiyondur.
Anthony Browne
Browne’nin kitapları farklı ve alışılmadık, hiçbir şeyin göründüğü gibi olmadığı gerçeküstü görüntülerle dolu olmasına rağmen hem küçük yaşlarda hem de ileri yaşlarda heyecan uyandırması yani geniş bir okuyucu yelpazesine hitap etmesi ve sanat eserinin kalitesi yönüyle önemlidir.
KAYNAK
Yorumlar
Yorum Gönder